İçme ve Kullanım suyunda Azot ve azotlu bileşiklerin tespiti

Azot ve azotlu maddeler su kirliliğinin en önemli nedenlerindendir. Sulardaki kirliliğin belirlenmesinde amonyak tayini ilk yapılması gereken tayindir.

Amonyak doğal sularda genellikle amonyum azotu (NH₄⁺) hâlinde bulunur ki buna serbest veya tuz hâlindeki amonyak denir. Sularda amonyak, kimyasal ve fiziksel olaylar veya mikroorganizma faaliyetleri sonucunda oluşur. Kimyasal ve fiziksel olaylar sonucunda oluşan amonyağın sağlığa zararı yoktur. Ancak mikroorganizma faaliyetleri sonucunda oluşan amonyak organik madde kaynaklı olma ihtimali bakımından tehlikelidir. 0.5 ppm’den büyük değerde amonyak kirliliğin belirtisidir. İçme suyunda bulunan NH₃ konsantrasyonu muhtemel taze bir fekal (dışkı) kirlenmeye işaret eder. Kirlenmenin yaşı mikrobiyolojik su kalitesi ile ilgilidir.

Maden sularında havanın oksijeniyle temas ettiği anda mevcut NH3 oksitlenerek nitrite (NO₂^–) dönüşür, bu da insanlarda kanda mavi hastalığa (özellikle bebeklerde) yol açtığı için istenilmez. Bunun için bu gibi sular şişelemeden önce bir oksitleme ile (havalandırma, ozonlama gibi) nitrata kadar oksitlenmelidir.

Bu sebeplerle azot ve azotlu bileşiklerin içme ve kullanma sularında bulunmaması gerekir.

Sularda tespit edilen amonyak miktarı suyun kullanım amacının belirlenebilmesi ve amonyağın giderilmesi için kantitatif olarak tayin edilmelidir.