Evinizde ve işyerinizde her gün ne kadar su tükettiğinizi (m3/ay) biliyor musunuz? Evinizde su israfına son vermek ve su faturalarını düşürmek için öncelikle ne kadar su tükettiğinizi öğrenmelisiniz. Ayın başında ve sonunda su sayacınızı okuyunuz. Aradaki fark o ay tükettiğiniz su miktarını gösterir. Ayrıca su faturalarından da tükettiğiniz su miktarını tespit edebilirsiniz.
Birçok evde, işyerinde gizli su kaçağı olabilir. Bunu tespit etmek için bütün muslukları kapatınız ve su sayacını okuyunuz. İki saat süre ile su kullanmayınız. İki saat sürenin sonunda su sayacını tekrar okuyunuz. Veya seyahate çıkmadan önce su sayacını okuyunuz ve eve geri döndüğünüzde su sayacını tekrar okuyunuz. Böylece gizli su kaçağı olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Evlerde, banyo ve tuvalette tüketilen su miktarı evde tüketilen toplam suyun %70’ini oluşturmaktadır.
Tuvalette Su Tüketimi:
Evsel su tüketimleri arasında önemli yer tutan tuvaletler yüksek oranda su tüketilen alanlardır. Yapılan bir çalışmada yaklaşık % 27-30 oranında tuvaletlerde su tüketildiği hesaplanmıştı.
Bir tuvaletteki su kullanımını azaltmanın en basit yolu yıkama hacmini azaltmaktır. Tuvaletlerin klasik rezervuarının su depolama kapasitesi 16 litredir. 4 kişilik bir aile, her bir kişinin 2 defa kullandığı varsayılarak, 16 litrelik tuvalet rezervuarı ile ayda tuvalette 3.840 litre su tüketir. Suyu israf eden bu tuvalet rezervuarları mutlaka değiştirilmelidir. Bunun yerine yıkama başına 4 litrelik ultra düşük tuvalet rezervuar ile hem tuvaleti temizlemek hem de su tüketimini ayda 960-1.200 litreye düşürmek, yılda 34.560 litre su tasarruf etmek ve tuvaletlerde su tüketimini %75 azaltmak mümkündür. Helâ taşlarında kullanılacak rezervuar sistemlerinde ise rezervuarın 5 litre su akıtacak şekilde ayarlanması gereklidir.
Kısaca rezervuarların verimliliğini artırmanın en iyi yolu, eski ve verimsiz bir rezervuar yerine, yeni ultra düşük akımlı rezervuar veya kademeli rezervuar kullanmaktır.
Evinize ve iş yerinize yeni tuvalet rezervuarı satın alırken, bir sifon çekiminde maksimum 4 litre su tüketen modeller olmasına dikkat ediniz. Ayrıca 0,5-1 litre hacimli pet şişeleri su ile doldurarak mevcut rezervuarınızın içine koyabilir ve uygulaması son derece kolay olan bu yöntem ile sifonu çektiğinizde rezervuardan harcanan su miktarını azaltabilirsiniz.
Diğer yandan tuvalet rezervuarınız su sızdırabilir. Bu miktar günde 700 litreye ulaşabilir. Sızıntı suyunu kontrol etmek için rezervuara birkaç damla boyalı su ilave ediniz. Bu rengi 5-7 dakika içinde tuvalette de görürseniz sızıntı var demektir. Su sızdıran rezervuarınızı tamir ediniz/ettiriniz.
Banyoda Su Tüketimi:
Banyo yaparken küvet doldurmak yerine duş alarak su tüketimini %25 azaltabilirsiniz. Duş alarak 40-60 litre su tüketirken, küvet ile banyo yaparak 120-150 litre gibi bir su tüketimi söz konusu olacaktır.
Ortalama 4-5 dakikalık duş harika bir hedeftir. Böylece duş başına 55 litre su tasarruf edebilirsiniz. Daha az su tüketen eko-duş başlıkları teknolojisi geliştirilmeli ve yaygınlaştırılması sağlanmalıdır.
Sıcak suyu tek açma kapama ile kontrol edebiliyorsanız duş esnasında vücudunuzu veya saçınızı sabunlarken veya şampuanlarken suyu açık tutmayınız.
Klasik duş başlıkları dakikada ortalama 15-20 litre su akıtırken düşük akımlı (düşük debili) havalandırıcılı duş başlıkları dakikada 3.4-7.6 litre su tüketmektedir. Böylece 5-6 dakikalık duş esnasında 90-120 litre su yerine; 45-60 litre sıcak su ile aynı banyoyu yapmak mümkündür. Böylece 4 kişilik bir aile günde 3 defa duş yapsa yılda 55 ton su tasarruf edebilir.
Düşük akımlı (düşük debili) havalandırıcılı duş başlıkları kullanarak su tüketimini dakikada 10 litreden daha aşağı düşürebilirsiniz. Böylece normal duş başlığına göre %30-40 su tasarrufu sağlayabilirsiniz.
Banyodaki muslukta düşük akımlı havalandırıcılı başlık kullanarak suyu %25-35 daha verimli kullanabilirsiniz ve o oranda da sıcak su kullanımını azaltabilirsiniz. Havalandırıcılarınızı periyodik olarak temizleyiniz. Filtre üzerinde partikül birikebilir.
Duş süresinin 5 dakika veya altında olmasına özen gösteriniz.
Duş yerine küvette banyo yapmak istiyorsanız küvete koyacağınız su seviyesini 2,5-5 cm azaltarak banyo yapabilirsiniz.
Banyo küvetinde banyo yapmak zorunda iseniz önce küvet drenini kapatınız, sonra musluğu açıp küvete su doldurunuz.
Duşta sıcak su musluğunu ilk açtığınızda su ısınana kadar akan soğuk suyu boşa akıtmak yerine bir kovada toplayarak, hem hatırı sayılır miktarda temiz suyun atıksu haline gelmesini önlemiş olursunuz, hem de bu suyu klozete dökebilir veya ev temizliği, çiçek sulama gibi günlük işlerinizde kullanarak tasarruf etmiş olursunuz.
Ülkemizde özellikle tarımda salma (vahşi) sulamaya son verilmeli ve basınçlı sulamaya geçilmelidir. Bu konuda seferberlik ilan edilmelidir. Hükümetimizin hazırladığı sulama ile ilgili program daha çok tarım faaliyetlerinde uygulamaya konmalıdır. Bu konuda eksiklikler varsa giderilmelidir. Vahşi sulama ile toprakların tuzlaştırıldığı unutulmamalıdır.
Park-bahçeleri ve tarım alanlarını sulamak için buharlaşmanın az olduğu sabah ya da akşamüstü saatleri tercih edilmelidir. Bitkilerin yapraklarını değil saplarının dibi sulanmalıdır.
Su akıp gitmeden önce toprağın suyu ne kadar çabuk emdiği görülür. Toprağın nemli kalması için, toprağa kompost ilave edilmelidir. Sanayileşmede az su tüketen temiz teknolojilere geçilmelidir. Su yoğun sanayilerde atık suların arıtılıp tekrar kullanabileceği teknolojiler devreye alınmalı ve teşvik edilmelidir.
Arıtılmış sular tekrar kullanıldığı zaman bedeli minimum olmalıdır. Ülkemizde su yoğun sanayiden az su kullanan sanayilere geçiş yapılmalıdır.
Okullarda, resmi kurumlarda ve ibadethanelerde su kayıplarının ve kullanımının minimize edilmesi için çalışmalar yapılmalıdır. Su sızıntıları izlenmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır. Boşa su akıtılmamalıdır. Klasik musluklar, sensörlü, havalandırıcılı, düşük akımlı az su tüketen musluklarla değiştirilmelidir. Okullarda öğrencilerin az su tüketimi ile ilgili eğitimler verilmelidir. Su sızıntılarının okul idaresine bildirilmesi istenmelidir. Bu konuyla ilgili ayrı bir çalışma yapılmalıdır.
Su arıtma cihazlarının atık suları 500 tds den küçükse ikici bir membran seti bağlayın (iki tatlı membran çıkışını t ile depoya balayın atık suyu 2. membran atık suyundan atın) böylece atık su miktarını %50 azaltırsınız.
5 dakikalık bir duş sırasında ortalama 60 lt su harcarsınız. 4 kişilik bir ailenin her bir ferdi duş süresini 1 dakika azaltırsa yaklaşık 18 ton su kurtarırsınız.
Diş fırçalarken ya da tıraş olurken, kullanmadığımız halde açık bıraktığımız su gideri, yılda kişi başı ortalama 12 tondur. 4 kişilik bir ailede bu rakam ortalama 48 tondur.
Her gün sebzelerimizi elde yıkamak yerine, su dolu bir kapta yıkarsanız, çok daha az su tüketirsiniz. 4 kişilik bir aile bu yöntemle yılda ortalama 18 ton su kurtarabilir.
4 kişilik bir ailenin günlük bulaşığını elde yıkarsanız, ortalama 103 litre su harcarsınız. Oysa bulaşık makinesi aynı bulaşığı sadece 9 litre su ile yıkar. Bu da bir yılda ortalama 26 – 40 ton suyu kurtarmanız demektir.
BANYO VE TUVALETTE SU TÜKETİMİ:
Evinizde ve işyerinizde her gün ne kadar su tükettiğinizi (m3/ay) biliyor musunuz? Evinizde su israfına son vermek ve su faturalarını düşürmek için öncelikle ne kadar su tükettiğinizi öğrenmelisiniz. Ayın başında ve sonunda su sayacınızı okuyunuz. Aradaki fark o ay tükettiğiniz su miktarını gösterir. Ayrıca su faturalarından da tükettiğiniz su miktarını tespit edebilirsiniz.
Birçok evde, işyerinde gizli su kaçağı olabilir. Bunu tespit etmek için bütün muslukları kapatınız ve su sayacını okuyunuz. İki saat süre ile su kullanmayınız. İki saat sürenin sonunda su sayacını tekrar okuyunuz. Veya seyahate çıkmadan önce su sayacını okuyunuz ve eve geri döndüğünüzde su sayacını tekrar okuyunuz. Böylece gizli su kaçağı olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Evlerde, banyo ve tuvalette tüketilen su miktarı evde tüketilen toplam suyun %70’ini oluşturmaktadır.
Tuvalette Su Tüketimi:
Evsel su tüketimleri arasında önemli yer tutan tuvaletler yüksek oranda su tüketilen alanlardır. Yapılan bir çalışmada yaklaşık % 27-30 oranında tuvaletlerde su tüketildiği hesaplanmıştı.
Bir tuvaletteki su kullanımını azaltmanın en basit yolu yıkama hacmini azaltmaktır. Tuvaletlerin klasik rezervuarının su depolama kapasitesi 16 litredir. 4 kişilik bir aile, her bir kişinin 2 defa kullandığı varsayılarak, 16 litrelik tuvalet rezervuarı ile ayda tuvalette 3.840 litre su tüketir. Suyu israf eden bu tuvalet rezervuarları mutlaka değiştirilmelidir. Bunun yerine yıkama başına 4 litrelik ultra düşük tuvalet rezervuar ile hem tuvaleti temizlemek hem de su tüketimini ayda 960-1.200 litreye düşürmek, yılda 34.560 litre su tasarruf etmek ve tuvaletlerde su tüketimini %75 azaltmak mümkündür. Helâ taşlarında kullanılacak rezervuar sistemlerinde ise rezervuarın 5 litre su akıtacak şekilde ayarlanması gereklidir.
Kısaca rezervuarların verimliliğini artırmanın en iyi yolu, eski ve verimsiz bir rezervuar yerine, yeni ultra düşük akımlı rezervuar veya kademeli rezervuar kullanmaktır.
Evinize ve iş yerinize yeni tuvalet rezervuarı satın alırken, bir sifon çekiminde maksimum 4 litre su tüketen modeller olmasına dikkat ediniz. Ayrıca 0,5-1 litre hacimli pet şişeleri su ile doldurarak mevcut rezervuarınızın içine koyabilir ve uygulaması son derece kolay olan bu yöntem ile sifonu çektiğinizde rezervuardan harcanan su miktarını azaltabilirsiniz.
Diğer yandan tuvalet rezervuarınız su sızdırabilir. Bu miktar günde 700 litreye ulaşabilir. Sızıntı suyunu kontrol etmek için rezervuara birkaç damla boyalı su ilave ediniz. Bu rengi 5-7 dakika içinde tuvalette de görürseniz sızıntı var demektir. Su sızdıran rezervuarınızı tamir ediniz/ettiriniz.
Banyoda Su Tüketimi:
Banyo yaparken küvet doldurmak yerine duş alarak su tüketimini %25 azaltabilirsiniz. Duş alarak 40-60 litre su tüketirken, küvet ile banyo yaparak 120-150 litre gibi bir su tüketimi söz konusu olacaktır.
Ortalama 4-5 dakikalık duş harika bir hedeftir. Böylece duş başına 55 litre su tasarruf edebilirsiniz. Daha az su tüketen eko-duş başlıkları teknolojisi geliştirilmeli ve yaygınlaştırılması sağlanmalıdır.
Sıcak suyu tek açma kapama ile kontrol edebiliyorsanız duş esnasında vücudunuzu veya saçınızı sabunlarken veya şampuanlarken suyu açık tutmayınız.
Klasik duş başlıkları dakikada ortalama 15-20 litre su akıtırken düşük akımlı (düşük debili) havalandırıcılı duş başlıkları dakikada 3.4-7.6 litre su tüketmektedir. Böylece 5-6 dakikalık duş esnasında 90-120 litre su yerine; 45-60 litre sıcak su ile aynı banyoyu yapmak mümkündür. Böylece 4 kişilik bir aile günde 3 defa duş yapsa yılda 55 ton su tasarruf edebilir.
Düşük akımlı (düşük debili) havalandırıcılı duş başlıkları kullanarak su tüketimini dakikada 10 litreden daha aşağı düşürebilirsiniz. Böylece normal duş başlığına göre %30-40 su tasarrufu sağlayabilirsiniz.
Banyodaki muslukta düşük akımlı havalandırıcılı başlık kullanarak suyu %25-35 daha verimli kullanabilirsiniz ve o oranda da sıcak su kullanımını azaltabilirsiniz. Havalandırıcılarınızı periyodik olarak temizleyiniz. Filtre üzerinde partikül birikebilir.
Duş süresinin 5 dakika veya altında olmasına özen gösteriniz.
Duş yerine küvette banyo yapmak istiyorsanız küvete koyacağınız su seviyesini 2,5-5 cm azaltarak banyo yapabilirsiniz.
Banyo küvetinde banyo yapmak zorunda iseniz önce küvet drenini kapatınız, sonra musluğu açıp küvete su doldurunuz.
Duşta sıcak su musluğunu ilk açtığınızda su ısınana kadar akan soğuk suyu boşa akıtmak yerine bir kovada toplayarak, hem hatırı sayılır miktarda temiz suyun atıksu haline gelmesini önlemiş olursunuz, hem de bu suyu klozete dökebilir veya ev temizliği, çiçek sulama gibi günlük işlerinizde kullanarak tasarruf etmiş olursunuz.
Park Bahçelerde ve Tarımda Vahşi Sulamaya Son:
Ülkemizde özellikle tarımda salma (vahşi) sulamaya son verilmeli ve basınçlı sulamaya geçilmelidir. Bu konuda seferberlik ilan edilmelidir. Hükümetimizin hazırladığı sulama ile ilgili program daha çok tarım faaliyetlerinde uygulamaya konmalıdır. Bu konuda eksiklikler varsa giderilmelidir. Vahşi sulama ile toprakların tuzlaştırıldığı unutulmamalıdır.
Park-bahçeleri ve tarım alanlarını sulamak için buharlaşmanın az olduğu sabah ya da akşamüstü saatleri tercih edilmelidir. Bitkilerin yapraklarını değil saplarının dibi sulanmalıdır.
Su akıp gitmeden önce toprağın suyu ne kadar çabuk emdiği görülür. Toprağın nemli kalması için, toprağa kompost ilave edilmelidir. Sanayileşmede az su tüketen temiz teknolojilere geçilmelidir. Su yoğun sanayilerde atık suların arıtılıp tekrar kullanabileceği teknolojiler devreye alınmalı ve teşvik edilmelidir.
Arıtılmış sular tekrar kullanıldığı zaman bedeli minimum olmalıdır. Ülkemizde su yoğun sanayiden az su kullanan sanayilere geçiş yapılmalıdır.
Okullarda Yapılması Gerekenler:
Okullarda, resmi kurumlarda ve ibadethanelerde su kayıplarının ve kullanımının minimize edilmesi için çalışmalar yapılmalıdır. Su sızıntıları izlenmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır. Boşa su akıtılmamalıdır. Klasik musluklar, sensörlü, havalandırıcılı, düşük akımlı az su tüketen musluklarla değiştirilmelidir. Okullarda öğrencilerin az su tüketimi ile ilgili eğitimler verilmelidir. Su sızıntılarının okul idaresine bildirilmesi istenmelidir. Bu konuyla ilgili ayrı bir çalışma yapılmalıdır.
Bir çamaşır makinesi tek bir çalıştırmada 176 litre su harcar. Makinenizi haftada bir kez bile az kursanız, yılda 9 ton suyu kurtarırsınız.
Su arıtma cihazlarının atık suları 500 tds den küçükse ikici bir membran seti bağlayın (iki tatlı membran çıkışını t ile depoya balayın atık suyu 2. membran atık suyundan atın) böylece atık su miktarını %50 azaltırsınız.
Çıkan suyu daha iyi bir şekilde püskürten yeni ekonomik duş başlıklarından alın. Böylece suyu daha az açarak daha tazyikli bir duş alabilirsiniz.
Evinizdeki ya da apartmanınızdaki su borularını yenileriyle değiştirin ya da tamir ettirin. Eski tip borular tonlarca su harcar.
1,5 litrelik bir pet şişeyi su ile doldurarak sifonunuzun içine yerleştirin. Sadece bu basit önlemle bile yılda 1 ton su kurtarabilirsiniz.
5 dakikalık bir duş sırasında ortalama 60 lt su harcarsınız. 4 kişilik bir ailenin her bir ferdi duş süresini 1 dakika azaltırsa yaklaşık 18 ton su kurtarırsınız.
Evdeki tüm muslukların su kaçırmadığından emin olun. Gerekirse tamir edin. Her saniye bir damla damlayan musluk yılda 1 ton su harcar.
Tuvaleti çöp olarak kullanmayın. Dört kişilik bir ailenin her bir ferdi, günde bir kez sifonu amacı dışında çekerse yılda 16 ton su harcamış olur.
Diş fırçalarken ya da tıraş olurken, kullanmadığımız halde açık bıraktığımız su gideri, yılda kişi başı ortalama 12 tondur. 4 kişilik bir ailede bu rakam ortalama 48 tondur.
Her gün sebzelerimizi elde yıkamak yerine, su dolu bir kapta yıkarsanız, çok daha az su tüketirsiniz. 4 kişilik bir aile bu yöntemle yılda ortalama 18 ton su kurtarabilir.
4 kişilik bir ailenin günlük bulaşığını elde yıkarsanız, ortalama 103 litre su harcarsınız. Oysa bulaşık makinesi aynı bulaşığı sadece 9 litre su ile yıkar. Bu da bir yılda ortalama 26 – 40 ton suyu kurtarmanız demektir.
Bulaşıklarınızı bulaşık makinesine atmadan önce sudan geçirmeyin. Böylece her seferinde 57 litre su tasarruf edebilirsiniz.